Cholesterol is een term die we allemaal wel eens hebben gehoord, vaak in combinatie met gezondheidswaarschuwingen. Maar wat is cholesterol precies, en waarom is het zo belangrijk om het in balans te houden? In deze blog geef ik je uitleg over cholesterol.

Wat is Cholesterol?

Cholesterol is een vetachtige stof die aanwezig is in cellen van het lichaam, inclusief de bloedvaten. Het speelt een sleutelrol in de productie van hormonen, vitamine D en enzymen die je helpen voedsel te verteren. Je lichaam heeft cholesterol nodig om goed te functioneren, maar een teveel ervan kan gezondheidsproblemen veroorzaken, vooral voor je hart en bloedvaten.

Er zijn verschillende soorten cholesterol in je bloed:

• LDL (Low-Density Lipoprotein): Ook wel bekend als ‘slecht’ cholesterol, omdat een hoog LDL-gehalte kan leiden tot ophoping in de bloedvaten. Dit verhoogt het risico op een hartaanval of beroerte. Ezelsbruggetje: je wilt deze waarde Laag houden.
• HDL (High-Density Lipoprotein): Dit wordt gezien als het ‘goede’ cholesterol. HDL helpt om overtollig cholesterol uit de bloedvaten te verwijderen en terug naar de lever te transporteren. Ezelsbruggetje: je wilt deze waarde zo Hoog mogelijk hebben.
• Triglyceriden: Een ander type vet in je bloed dat, samen met een hoog LDL- gehalte, het risico op hart- en vaatziekten kan verhogen.

Richtlijnen en Streefwaarden voor Cholesterol

Volgens de richtlijn Cardiovasculair Risicomanagement zijn de streefwaarden als volgt:

• Totaal cholesterol: < 5,0 mmol/L.
• LDL-cholesterol: < 2,5 mmol/L voor mensen zonder verhoogd risico. Bij mensen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten is de streefwaarde < 1,8 mmol/L.
• HDL-cholesterol: > 1,0 mmol/L voor mannen en  > 1,2 mmol/L voor vrouwen.
• Triglyceriden: < 1,7 mmol/L.
• Ratio totaal cholesterol/HDL-cholesterol: < 5.

Je huisarts of medisch specialist bepaalt, op basis van je persoonlijke risicofactoren welke waarden voor jou gelden.

Beweging en Cholesterol

Regelmatige lichaamsbeweging kan je HDL-cholesterol verhogen en helpt overtollig LDL-cholesterol uit je bloedvaten te verwijderen. Je hoeft echt geen topsporter te zijn om hiervan te profiteren. Studies tonen aan dat aërobe oefeningen zoals wandelen, fietsen, zwemmen of dansen al effectief zijn. Begin klein, neem bijvoorbeeld de trap in plaats van de lift of maak na het eten een wandeling. Elk beetje helpt!

Voeding en Cholesterol

Je voedingsgewoonten spelen een belangrijke rol bij het beheersen van je cholesterol. Het is belangrijk om transvetten en verzadigde vetten te beperken, omdat deze je LDL-cholesterol kunnen verhogen. Hier zijn enkele eenvoudige adviezen:

• Eet minstens 250 gram groente en 200 gram fruit per dag
• Kies voor volkorenproducten
• Eet volgens een meer plantaardig en minder dierlijk voedingspatroon
• Eet wekelijks peulvruchten en ongeveer 20 gram ongezouten noten per dag
• Kies magere en halfvolle zuivelproducten
• Eet wekelijks vis, vooral vette vis (voor de omega-3 vetzuren)
• Gebruik zachte margarines, vloeibare bak- en braadvetten en plantaardige oliën
• Beperk de consumptie van rood en bewerkt vlees
• Drink zo min mogelijk suikerhoudende dranken en beperk koffie tot maximaal 3 per dag (bij voorkeur gefilterd)
• Beperk je zoutinname tot maximaal 6 gram per dag

• Volvette kaas en volle zuivelproducten
• Alcohol (meer dan 1 glas per dag)
• Worstsoorten, spek, bacon, en dierlijke producten in het algemeen
• Gefrituurd en bewerkt voedsel (snacks, chips, gebak, koekjes)
• Kokosolie, roomboter en palmolie (vanwege het hoge verzadigde vetgehalte)

Schroom niet om naar een diëtist te gaan voor persoonlijk advies!

Stoppen met roken

Roken is zonder twijfel één van de grootste risicofactoren voor onder andere hart- en vaatziekten. Als je stopt met roken treedt op relatief korte termijn een verbetering op van de conditie van de bloedvaten. Stoppen met roken is de beste stap die je kunt nemen voor je gezondheid. Er zijn vele manieren ter ondersteuning beschikbaar als je wilt stoppen met roken.

Gezondheidsrisico’s Optellen -> Het Pizza Principe

Tijdens het Preventief Medisch Onderzoek (PMO) gebruik ik vaak het Pizza Principe om de samenkomende risico’s inzichtelijk te maken en de uitslagen persoonlijk te bespreken. Dit helpt deelnemers om beter te begrijpen hoe verschillende risicofactoren elkaar kunnen versterken en welke stappen ze kunnen nemen om hun gezondheid te verbeteren.

Je kunt je gezondheidsrisico’s voorstellen als een pizza met verschillende punten. Elke punt vertegenwoordigt een risicofactor zoals roken, cholesterol, bloeddruk, gewicht, beweging, alcohol, voeding en erfelijkheid. Wanneer één punt afwijkend is, kunnen leefstijlveranderingen zoals gezondere voeding en meer beweging vaak al helpen om je gezondheid te optimaliseren. Wanneer meerdere punten afwijkend zijn, stijgt het risico op hart- en vaatziekten aanzienlijk.

Je huisarts of medisch specialist zal altijd kijken naar het totaalplaatje van jouw gezondheid en op basis daarvan in overleg met jou beslissingen nemen.

Preventief Medisch Onderzoek door In Company Care:

Door regelmatig je lipidenprofiel te laten controleren, kun je potentiële problemen vroegtijdig identificeren en aanpakken voordat ze zich ontwikkelen tot ernstige gezondheidsproblemen. Bij In Company Care kijken we verder dan alleen de cijfers en nemen de context van je algehele gezondheid mee. Elk individu is uniek, en dat geldt ook voor de benadering van jouw gezondheid.

Heb je vragen, suggesties of opmerkingen? Neem contact met mij op. Laten we samen streven naar een veilige en gezonde werkomgeving!

Take Care! 

Cisca Frinking