Van voeding tot ventilatie

Warm weer voelt prettig, maar op de werkvloer kan hitte een onderschat risico zijn. Niet alleen bij buitenberoepen of in warme keukens – óók in kantoren of thuiswerkplekken loopt de temperatuur regelmatig te hoog op. Dat zorgt voor vermoeidheid, concentratieverlies, hoofdpijn, meer fouten en soms zelfs verzuim.

Volgens de Arbowet (art. 3 en 6.1) zijn werkgevers verplicht gezondheidsrisico’s, waaronder hitte, actief te beperken. Er is geen vastgestelde maximumtemperatuur, maar wel de plicht om risico’s te beperken. Toch zien we in de praktijk dat veel organisaties pas reageren als het kwik al boven de 27 graden uitstijgt – en dat is zonde.

Een goed hitteplan is eenvoudig op te stellen en uit te voeren en kan klachten voorkomen. Ook hier geldt: preventie werkt.

Waarom is hitte zo’n probleem?

Bij hoge temperaturen moet het lichaam harder werken om af te koelen. Dit kan leiden tot hittestress – vooral bij mensen die veel zweten, langdurig stilzitten zonder ventilatie of medicatie gebruiken die de warmteregulatie beïnvloedt. Het risico neemt toe bij:

• Leeftijd (60+)
• Chronische aandoeningen of zwangerschap
• Medicatiegebruik (o.a. bloeddrukverlagers, antidepressiva of plaspillen)
• Slechte ventilatie of directe zoninval (denk ook aan thuiswerkplekken)

10 effectieve maatregelen voor elke werkplek

1. Pas werktijden aan bij hitte
Laat medewerkers eerder beginnen of plan de zwaarste taken (mentaal of fysiek) in de koelere ochtenduren. Stel bij >25–27 °C een tropenrooster of aangepast werkrooster in.

2. Stimuleer regelmatig drinken
Zorg dat medewerkers minimaal 200–250 ml water per uur drinken, liefst lauw. Vermijd grote hoeveelheden in één keer: spreiding is essentieel.
Plaats een hydratatiehoek (bijv. met water, citroen, munt of komkommer) en herinner via Teams of intranet aan drinkmomenten. Geef medewerkers eventueel een herbruikbare fles.
Let op: cafeïne, energiedrank en alcohol verhogen juist het vochtverlies.

3. Vul zoutverlies verantwoord aan
Bij veel zweten (zoals bijvoorbeeld koks, horecapersoneel, productiemedewerkers, bouwvakkers en magazijnmedewerkers) is alleen water onvoldoende. Geef tips over het gebruik van ORS, isotone sportdrank zonder cafeïne of lichte bouillon. Ook kokoswater of een banaan met water is geschikt. Zoute snacks zoals chips zijn minder geschikt: ze bevatten veel vet en een ongunstige zoutverhouding.

4. Kies voor lichte, verkoelende voeding
Stimuleer voeding met veel vocht en weinig vet: watermeloen, komkommer, sla, tomaat, citrusfruit, yoghurt, koude soepen (zoals gazpacho).
Liever niet: zware of vette maaltijden – die belasten de spijsvertering én verhogen de lichaamstemperatuur.
Werk met een zomermenu in de bedrijfskantine of geef lunchsuggesties mee.

5. Regel ventilatie en zonwering slim
Ventileer vroeg op de dag en sluit daarna ramen en zonwering.
Gebruik airco’s en ventilatoren waar mogelijk, maar richt deze niet rechtstreeks op het lichaam (risico op stijve spieren en uitdroging).
Voorzie ook thuiswerkers van tips rond ventilatie en temperatuurbeheersing.

6. Plan extra pauzes – ook bij beeldschermwerk
Laat medewerkers bij kantoorwerk iedere 2 uur een korte pauze nemen in een koelere ruimte.
Voor fysiek werk: minstens elke 1 à 1,5 uur rust in de schaduw of een geventileerde omgeving.
Bied bij pauzes eventueel gekoelde dranken of ORS aan.

7. Laat luchtige kleding toe
Pas het kledingbeleid tijdelijk aan: luchtige, ademende kleding is juist essentieel.
Voor buitenwerkers: petten, UV-werende kleding en zonnebrand (minimaal factor 30) zijn essentieel. Denk ook aan veiligheidsschoenen met ventilatiezones.

8. Geef aandacht aan kwetsbare medewerkers
Zwangeren, mensen met hart- en vaatproblemen, diabetes of medicatiegebruik zijn extra gevoelig voor hittestress.
Overleg tijdig wat werkbaar is voor hen – soms zijn kleine aanpassingen voldoende om veilig te kunnen blijven werken.

9. Neem signalen serieus
Wees alert op klachten zoals duizeligheid, hoofdpijn, vermoeidheid, spierkramp of misselijkheid.
Wijs medewerkers erop dat het melden van klachten gewaardeerd wordt. Dat is geen zwakte, maar draagt bij aan het verbeteren van de werkomstandigheden.

10. Zorg voor beleid én communicatie
Voeg hittestress expliciet toe aan de RI&E. Stel een beknopt hitteprotocol op met heldere afspraken over werkindeling, ventilatie, pauzes, voeding en bescherming.
Informeer medewerkers tijdig, vraag om input, en herhaal de boodschap op meerdere manieren.

Preventie, preventie, preventie!

Preventie werkt het best als het goed doordacht is, herhaalbaar én gedragen wordt binnen de organisatie. En dat begint met aandacht – ook voor die ogenschijnlijk simpele dingen als wat je eet, drinkt of draagt tijdens een warme werkdag.

Vind jij je medewerkers ook belangrijk?

In Company Care helpt organisaties met zorgvuldig, preventief en écht persoonlijk gezondheidsonderzoek. Niet alleen met cijfers of vinkjes, maar met inzichten waar je concreet iets aan hebt – zowel voor medewerkers als voor de organisatie.

We kijken niet alleen naar vragenlijstdata, maar ook naar leefstijl, werkomstandigheden en mentale belasting. Dankzij de één-op-één gesprekken ontstaat een compleet en bruikbaar eindrapport.

Wil je medewerkers structureel ondersteunen in gezondheid en inzetbaarheid – bij alle temperaturen?

Kies voor het Persoonlijk Preventief Medisch Onderzoek van In Company Care.
Heldere rapportages, praktische adviezen en persoonlijke aandacht gegarandeerd.

Heb je vragen, suggesties of opmerkingen? Neem contact met mij op. Take Care!

Cisca Frinking